Hoe fotografeer ik paddenstoelen

Fotograferen van paddenstoelen

Ook al groeien er het hele jaar door paddenstoelen, de herfst is bij uitstek het allerbeste seizoen om er op uit te trekken om ze te fotograferen. De herfst is over het algemeen de natste periode van het jaar waarin paddenstoelen het beste gedijen. Maar hoe fotografeer je paddenstoelen?

Het maken van een foto van een paddenstoel lijkt in eerste instantie vrij eenvoudig. Toch zit er meer achter een goede paddenstoelfoto dan dat je in eerste instantie zou denken. Denk bijvoorbeeld aan een goede compositie, standpunt van de foto, rust in je foto. Allemaal dingen die een foto kunnen maken of breken.

In deze fotografie tip leg ik je precies uit hou ook jij de ideale paddenstoelen foto maakt.

Laag standpunt

Het fotograferen van paddenstoelen begint al met een gedegen voorbereiding. Veel paddenstoelen groeien op de bosbodem dus het kan zijn dat je vaak laag zal moeten fotograferen. Neem bijvoorbeeld een matje of iets dergelijks mee zodat je comfortabel op de grond kunt liggen. Als je een paddenstoel of een groepje paddenstoelen fotografeert is het vaak het mooiste als de paddenstoel van voren of zelfs een beetje van onderen is gemaakt. Van onderen komen vaak de lamellen ook mooi in beeld. Dit is namelijk een oogpunt waarop je een paddenstoel gebruikelijk niet zelf snel zal zien. Op die manier maak je de foto al direct een stuk spannender. Als je vanaf een heel laag standpunt fotografeert is het erg lastig om door de zoeker te kijken. Maak dan gebruik van de het schermpje door middel van liveview. Je kan dan nog steeds goed je compositie bepalen. Heb je de mogelijkheid om je beeld weer te geven via een draadloos signaal op je telefoon dan kan je het jezelf helemaal makkelijk maken.

Creëer je eigen compositie

Als je paddenstoelen gaat fotograferen dien je ook altijd goed te letten op de compositie. Kan je de regel van derden toepassen? Kan je lijnen creëren die je de foto intrekken? Ook belangrijk is om te kijken of er storende elementen aanwezig zijn in je foto. Vaak vind je op paddenstoelen stukjes blad, dennennaalden, zand, stof en andere elementen die storend zijn op de foto. Haal deze weg en neem bijvoorbeeld een kwastje mee om de paddenstoelen schoon te maken van boven en onderen. Let op dat je ze niet beschadigd. Sommige paddenstoelen zijn vrij kwetsbaar. Het kan juist weer een toegevoegde waarde hebben om aan de voet van de paddenstoelen mooie door de herfst gekleurde bladeren en bijvoorbeeld mossen toe te voegen. Zo creëer je je eigen ‘microbiotoop’ rondom de paddenstoel.

Waterdruppels voegen wat toe

Waterdruppels op de paddenstoelen en omgeving voegen vaak ook nog wat extra toe aan je foto. Je kunt dit zelf ook doen door middel van een plantenspuit waarmee je de paddenstoel besproeid. Spuit hierbij altijd eerst naar boven toe zodat de waterdruppels van bovenaf op de paddenstoel vallen. Als je lukraak alles natspuit kan het zijn dat je ook waterdruppels krijg op onlogische plekken aan de onderzijde van de hoed van de paddenstoel. Het is ook mooi om de foto’s te maken op het moment dat het water juist neerkomt op de paddenstoel om zo het effect van regen te creëren. Ook creëren druppels waar licht op de achtergrond valt vaak mooie bokeh, wat resulteert in mooie zachte ronde vormen in je achtergrond. Let wel op dat er niet te veel bokeh verschijnt in je beeld omdat dit kan zorgen voor een te drukke foto.

Tijdens ons Fotoweekend Veluwe in de herfst hebben we plantenspuiten mee, alsmede borsteltjes en ander klein materiaal, wat je kan helpen om mooie foto’s van paddenstoelen te maken.

Scherpstellen

Soms is het lastig om van korte afstand de camera automatisch te laten scherpstellen. In dat geval kan je ook de keuze maken om handmatig scherp te stellen. Zet de lens op handmatig scherpstellen. Zet vervolgens je camera op liveview zodat je hetgeen je gaat fotograferen op het scherm hebt. Vergroot met de zoomknop, niet met de lens, zo ver mogelijk in op het punt wat je scherp wil stellen en doe dit dan handmatig.

Gebruik een afstandsbediening

Nadat je hebt scherp gesteld wil je de camera niet meer aanraken. Zeker met een macrolens waarbij je maar een zeer beperkte scherptediepte hebt kan een minimale beweging van de camera al het verschil maken tussen een scherpe en onscherpe foto. Maak daarom gebruik van een afstandsbediening waarmee je de foto uiteindelijk afdrukt.

Licht

Paddenstoelen groeien vaak in een wat vochtigere en schaduwrijke omgeving. Dit betekent dat de foto vaak wat donker is. Je kan er dus voor kiezen om zelf extra licht toe te voegen aan de foto. Dit kan op verschillende manieren. Allereerste met direct licht vanaf een flitser. Vaak levert dit vrij hard en onnatuurlijk licht op omdat je van dichtbij fotografeert. Daarnaast krijg je harde slagschaduwen die je liever niet hebt. Dit is overigens op diverse creatieve manieren wel op te lossen. Je kan bijvoorbeeld een softbox over de flitser plaatsen of bijvoorbeeld een wit plastic bekertje.

Een andere optie is met een klein lampje. Ook dan kan het zijn dat het licht wat te hard overkomt op de foto. Je kan er ook voor kiezen om het licht te sturen door middel van een reflector. Of neem gewoon een klein wit kartonnen plaatje waarmee je het licht van de zon of lamp stuurt naar de paddenstoel toe. Een soort mini-reflectieschermpje dus. Zo heb je zelfs de mogelijkheid om de onderkant van de paddenstoel iets meer op te lichten om extra details te kunnen vastleggen.

Controleer je foto

Zodra je de foto hebt gemaakt, kijk goed naar je foto. Is dit echt het idee wat je voor ogen had? Zijn er storende elementen? Moet er een takje of blaadje verwijderd worden? Klopt je compositie? Is de foto rustig. Ga alles goed na. Ben je niet tevreden. De paddenstoel loopt niet weg. Begin opnieuw en denk niet te snel dat het wel in orde is. Ook tijdens de Workshop Herfstfotografie krijg je onder leiding van onze fotografen voldoende tijd voor het maken van mooie foto’s van paddenstoelen.

Welke lens te gebruiken?

Heel voor de hand liggend is om bij het fotograferen van paddenstoelen gebruik te maken van een macrolens. Een macrolens geeft je de mogelijkheid om een paddenstoel van dichtbij te kunnen fotograferen met veel detail en veel scherpte ondiepte. Te veel scherptediepte maakt een foto al snel onrustig. Maar als je een groothoeklens hebt waarbij je heel dichtbij kunt komen met het scherpstellen, dus met een kleine scherpstelafstand dan kan je ook een foto maken waarbij je de omgeving waarin de paddenstoel groeit op de foto vastlegt. Als je daarbij een laag diafragma gebruikt, wordt de omgeving vaag maar blijft de paddenstoel mooi scherp en gedetailleerd.

Maak ook eens detailfoto’s

Paddenstoelen zijn er in zo ontzettend veel variaties. Maak als je de mogelijkheid hebt ook eens een mooie detailfoto van slechts een deel van de paddenstoel. Soorten zoals de bekende rood met witte vliegenzwam lenen zich hier uitstekend voor omdat ze wat groter zijn.

Let op je witbalans

In een bos zijn vaak veel groentinten aanwezig. Je camera ziet dit makkelijk gezegd vaak als een ‘afwijking’ die hij probeert te corrigeren waardoor je foto een wat magenta kleurzweem krijgt. Magenta is namelijk de tegenovergestelde kleur van groen. Dus de witbalans corrigeert het vele groen wat hij ziet naar overmatig magenta. Dit is te voorkomen door je witbalans in te stellen op bewolkt. Je foto krijgt hier vaak ook direct een warmere kleur door.

Schiet altijd in Raw

De omstandigheden waarin je fotografeert zijn niet altijd optimaal. Gelukkig is er achteraf nog wel een heleboel te corrigeren. Daarvoor is het wel een vereiste dat je in RAW fotografeert. Je kan dan bijvoorbeeld nog de belichting of witbalans achteraf zonder aan kwaliteit in te boeten corrigeren.

Lijkt het jou leuk onder leiding van een van onze fotografen aan de slag met het fotograferen van paddenstoelen? Boek dan een workshop Paddenstoelen Fotograferen.

Gratis e-book Paddenstoelen fotograferen

Wil je nog veel meer tips over het fotograferen van paddenstoelen download dan een uitgebreid e-book met tips over paddenstoelen fotograferen. (Download hier).

Respecteer de paddenstoel

Laat de paddenstoel altijd heel bij het fotograferen. Ga ze niet plukken of proberen te verplaatsen. Paddenstoelen hebben een groot ecologisch nut. Een paddenstoel kan je het beste zien als de vrucht van een groot netwerk aan schimmels, die onder de grond groeien. De paddenstoel krijgt op zijn beurt sporen die je het beste kunt vergelijken met zaadjes van een bloem. Deze sporen zijn bij de meeste soorten paddenstoelen enorm klein en voor het blote oog niet direct waar te nemen. De sporen worden op diverse manieren verspreid. Dit kan bijvoorbeeld zijn door wind of insecten. Uit de sporen ontstaan schimmeldraden, die voornamelijk onder de grond groeien. Hier ontstaan uiteindelijk witte netwerken aan schimmeldraden uit, die zwamvlokken genoemd worden. Waar verschillende zwamvlokken samen komen ontstaan broedknoppen. Op het moment dat de omstandigheden juist zijn ontstaat er uit een broedknop een nieuwe paddenstoel. De schimmels zorgen op hun beurt voor het opruimen van alle restafval uit de natuur. Ongeveer 90 procent van alle restafval uit de natuur wordt afgebroken door schimmels. Paddenstoelen verplaatsen en sommige maken zelfs nieuwe mineralen aan waardoor de bodem vruchtbaarder blijft. Ook zorgen alle schimmeldraden ervoor dat er minder kans is op erosie, zodat de bodem niet wegspoelt bij hevige stortbuien.

Schimmels zijn daarnaast ook een bron voor onze medicijnen. De penseelschimmel is een soort, die penicilline aanmaakt

Wat voor paddenstoel is het?

Wereldwijd zijn er ruim boven de 100.000 soorten paddenstoelen bekend. En wetenschappers denken dat dit aantal uiteindelijk nog ruim verdubbeld zal worden. Het is dan ook niet heel eenvoudig om al die soorten uit elkaar te houden. Sommige lijken ook enorm op elkaar. Een prima app om te gebruiken is de app Mushroom Identify, een Engelstalige app waarin je de door jou gemaakte foto kunt uploaden waarna de app in een database gaat kijken welke soort het is. Deze betaalde app biedt geen 100% garantie maar in de meeste gevallen is het zeer accuraat.

Een gratis app, waarmee je dieren en planten kunt identificeren is Obsidentify. Ook hierin maak je een foto van een paddenstoel, waarna de app hem vervolgens identificeert.